Zachęć się do działania – o chemii strachu i zaangażowania

Dziś opowiem Wam o moich dwóch znajomych, Agacie i Agnieszce. Podczas naszego wspólnego spotkania rozmawiałyśmy o tym, jak radzimy sobie z zadaniami zawodowymi, których nie lubimy i co nas zachęca do działania.

Rozmowa była o tyle ciekawa, bo znałyśmy się od lat i Agata od zawsze żyła w dużym pośpiechu, Agnieszka natomiast kojarzyła mi się ze spokojnym przygotowaniem i zaplanowanymi działaniami. Moje obserwacje dotyczyły również naszych wspólnych „babskich” wyjazdów.

No więc, wracając do naszej rozmowy, Agata powiedziała:

Jak same wiecie, lubię robić zadania w ostatniej chwili. Presja czasu sprawia, że mam dwa razy więcej energii do działania. W pracy czasem nawet wyobrażam sobie, jak szef czy Klient byłby wściekły, gdybym nie skończyła powierzonego mi projektu. To sprawia, że pracuję naprawdę szybciej. W takiej stresowej sytuacji nie muszę nawet jeść, kawa mi wystarcza, mało do mnie dociera, pracuję jak w transie…”

Agnieszka włączyła się do rozmowy, mówiąc: „To ciekawe, bo mnie mobilizuje sam fakt, że coś będzie zrobione na czas. Czasem nawet lubię zacząć wcześniej, jeżeli mam taką możliwość. Po zakończeniu zadania czuję radość, że wszystko mam na tip-top i zapas czasu, by sprawdzić bądź co zmienić, gdybym tak zdecydowała. Robienie rzeczy przed czasem i na czas jest dla mnie miłym uczuciem.

Dyskusja toczyła się dalej, bo temat wart był zgłębiania. Ustaliłyśmy że jeśli chodzi o mnie, kiedyś działałam zawsze na ostatnią chwilę i w pod ogromną presją czasu i stresu, a w ostatnich latach przechodzę systematycznie na stronę działania przed czasem.

Które ze wspomnianych podejść jest bliższe Tobie? I czy wiesz, na czym polega między nimi różnica?

Otóż odpowiedź kryje się w procesach chemicznych w naszych organizmach i w tym, czy bardziej lubisz adrenalinę czy dopaminę.

Adrenalinę nasz organizm wydziela do krwi w momencie zagrożenia. Wyrzut adrenaliny wyzwala w nas nieodkryte dotąd pokłady energii, siły, koncentracji. Gdy mówimy „muszę się spiąć i to w końcu zrobić” znaczy właśnie, że potrzebujesz najpierw adrenaliny, by zabrać się za realizację tego, co masz zaplanowane.

Dzięki adrenalinie możesz siedzieć po nocach, nie potrzebujesz snu, jedzenia, picia.

Przez krótki czas Twój organizm skoncentrowany jest tylko na zadaniu. W takich mementach wizualizujemy sobie sytuację, gdy nie udaje nam się zdążyć na czas, jej konsekwencje i czujemy dreszczyk emocji. Działamy, bo chcemy uniknąć przykrych konsekwencji. Uczymy się chemii strachu.

Warto jednak pamiętać, że w naszych organizmach nic nie dzieje się „za darmo”. Jesteśmy zaprogramowani tak, by jeść, pić, by wstać i rozprostować nogi i przede wszystkim by spać i się regenerować. Zatem im częściej zdarza Ci się realizować w ten sposób projekty, tym bardziej na szwank narażasz swoje zdrowie. Odbija się to też na jakości wykonywanej przez Ciebie pracy. Jest na czas, ale czy jest to satysfakcjonująca wersja wykonania zadania?

Osoby, którymi w działaniach kieruje strach i adrenalina przyznają też, że im bardziej takie sytuacje stają się codziennością, tym częściej jej potrzebują, by działać. Najpierw motywuje je strach, potem do motywacji potrzebują już kryzysów, a w końcu łapią się na tym, że nieustannie gaszą pożary… Dzieje się tak, bo adrenalina uzależnia. Bałagan zawodowy szybko przenosi się też na życie prywatne i w końcu brakuje czasu na wszystko.

Przyjemne uczucie, o którym wspomniała Agnieszka, moja druga znajoma, to działanie innego hormonu – dopaminy.

To hormon nagrody i zaangażowania. Wydziela się, gdy robisz to, co lubisz, co sprawia Ci radość, daje satysfakcję. I kiedy odczuwasz efekty wydzielającej się dopaminy, pozytywne uczucie nakręca Cię jeszcze bardziej. Zyskujesz dodatkowe pokłady motywacji, by kolejne zadania robić na czas, w systematyczny sposób, bo ich podejmowanie po prostu daje Ci przyjemność i radość. Tak właśnie nasz organizm uczy się chemii zaangażowania.

I jeśli znasz to uczucie, gdy z satysfakcją mówisz sobie „skończyłem na czas” lub „skończyłem przed czasem”, prawdopodobnie działasz właśnie pod wpływem chemii zaangażowania.

Warto też wiedzieć, że kierowanie się strachem lub zaangażowaniem w działaniach nie jest nam na stałe przypisane jako cecha. Chemii zaangażowania można (i warto) się nauczyć.

Kto odpowiada za Twoją motywację, na przykład w pracy?

Czasem spotykam się z takimi stwierdzeniami: „szef nas nie potrafi motywować”, „nasza firma nas nie motywuje”. W pracy z menedżerami, gdy pytam ich kto odpowiada za motywację ich zespołów, ci również często odpowiadają, że to ich – czyli menedżerów – zadanie. W takim podejściu zaszyta jest sugestia, że motywacja jest efektem zewnętrznych czynników – presji czasu, klienta, zachęty szefa.

Tak naprawdę masz wpływ i to Ty wybierasz, co Cię motywuje. Możesz nauczyć się, zamiast działać pod presją, działać w przyjemnej biochemii nagrody.

Zacznij od odpowiedzi na pytanie: Po co mam to zrobić? Dlaczego to dla mnie ważne? Co dzięki zrobieniu tego (zadania) będę mieć? Szukaj swojej wewnętrznej motywacji.

Odpowiedź na pytanie „Po co?” to Twój cel.

 

[av_heading heading=’NEWSLETTER’ tag=’h3′ style=” size=” subheading_active=” subheading_size=’15’ margin=” margin_sync=’true’ padding=’10’ color=’custom-color-heading’ custom_font=’#b02b2c’ av-medium-font-size-title=” av-small-font-size-title=” av-mini-font-size-title=” av-medium-font-size=” av-small-font-size=” av-mini-font-size=” av_uid=’av-30euqr’ admin_preview_bg=”][/av_heading]

Chcesz być na bieżąco i otrzymywać powiadomienia o nowych, inspirujących artykułach, nadchodzących kursach i ciekawostkach rozwojowych? Zapisz się do newslettera:

 

[contact-form-7 id=”1132″ title=”Newsletter”]

Urszula Grabowska-Maleszko
Urszula Grabowska-Maleszko

PCC Coach (Erickson Certified Professional Coach) , trener szkoleń menedżerskich i rozwoju osobistego, konsultant biznesowy. Ponad 1100 godzin coachingu, w tym ok. 80% z kadrą zarządzającą niższego i wyższego szczebla. 1500 godzin przeprowadzonych szkoleń z kompetencji miękkich.